Cuộc Bạo Loạn Peristiwa 1965; Phong Trào Chống Cộng Sản Rầm Rộ Và Sự Ra Đi của Sukarno

Indonesia, một quốc gia quần đảo với lịch sử phong phú và đầy biến động, đã trải qua vô số sự kiện định hình đất nước. Một trong những sự kiện đáng nhớ nhất là Cuộc Bạo Loạn Peristiwa 1965, một giai đoạn đen tối trong lịch sử Indonesia được đánh dấu bằng bạo lực chính trị và quân sự quy mô lớn. Sự kiện này liên quan đến phong trào chống cộng sản rầm rộ và kết thúc với sự sụp đổ của Sukarno, vị Tổng thống đầu tiên của Indonesia.

Để hiểu rõ hơn về Cuộc Bạo Loạn Peristiwa 1965, chúng ta cần quay trở lại bối cảnh chính trị phức tạp của Indonesia vào những năm 1960. Sau khi giành độc lập từ tay người Hà Lan vào năm 1945, Indonesia bước vào thời kỳ khó khăn với những bất ổn chính trị và kinh tế liên miên. Sukarno, với tư cách là lãnh đạo của phong trào độc lập, đã được bầu làm Tổng thống đầu tiên. Ông theo đuổi một chính sách trung lập trong Chiến tranh Lạnh, cố gắng duy trì quan hệ tốt với cả Hoa Kỳ và Liên Xô. Tuy nhiên, chính sách này đã tạo ra sự chia rẽ sâu sắc trong nội bộ chính trị Indonesia.

Phía bên kia của chiến trường chính trị là Fatahillah Ibrahim, một nhà cách mạng kiên định và đầy tham vọng. Ông là người đứng đầu phe cộng sản ở Indonesia và có quan điểm đối lập với Sukarno về việc lựa chọn mô hình kinh tế-xã hội cho đất nước. Ibrahim tin rằng đường lối Marx – Lenin là con đường duy nhất để đưa Indonesia trở thành một quốc gia hùng cường, trong khi Sukarno theo đuổi con đường dân chủ xã hội chủ nghĩa dựa trên tư tưởng “Nasakom” (Kerakyatan/dân chủ, Nasionalisme/chủ nghĩa dân tộc và Komunisme/chủ nghĩa cộng sản).

Ibrahim đã thành lập Partai Komunis Indonesia (PKI) vào năm 1920 với mục tiêu lật đổ chế độ phong kiến và tư bản. PKI ngày càng trở nên mạnh mẽ trong những thập kỷ tiếp theo, thu hút sự ủng hộ từ tầng lớp lao động và nông dân. Tuy nhiên, sự nổi lên của PKI cũng gây ra nỗi sợ hãi đối với các phe phái bảo thủ và quân đội. Họ lo sợ rằng PKI sẽ lật đổ chính quyền Sukarno và thiết lập một chế độ cộng sản cứng rắn ở Indonesia.

Mối quan hệ giữa Sukarno và Fatahillah Ibrahim ngày càng trở nên căng thẳng trong những năm 1960. Sukarno, mặc dù ban đầu ủng hộ PKI, dần nhận ra sự nguy hiểm tiềm ẩn của phe này. Ibrahim đã cố gắng gây áp lực lên Sukarno để chuyển sang mô hình xã hội chủ nghĩa, nhưng Sukarno vẫn muốn duy trì con đường dân chủ xã hội chủ nghĩa đã được đề ra từ trước.

Cuối cùng, vào ngày 30 tháng 9 năm 1965, một nhóm quân nhân do Đại tướng Soeharto lãnh đạo đã tiến hành đảo chính quân sự. Sự kiện này được biết đến với tên gọi là Cuộc Bạo Loạn Peristiwa 1965. Các lực lượng phản cộng sản đã bắt đầu thanh trừng những thành viên của PKI và những người mà họ nghi ngờ là có liên quan đến đảng này.

Bạo lực lan rộng khắp cả nước, với hàng trăm nghìn người bị giết hại một cách tàn bạo. Những cuộc tàn sát này được tiến hành bởi các nhóm dân quân paramilitari, thường được gọi là “kelompok Pemuda Pancasila”. Cuộc thảm sát này đã được coi là một trong những vụ tàn sát tồi tệ nhất trong lịch sử Indonesia và là một vết nhơ đen tối đối với đất nước.

Sự kiện Peristiwa 1965 đã dẫn đến sự sụp đổ của Sukarno. Ông bị quân đội bắt giam vào năm 1967 và Soeharto trở thành Tổng thống mới của Indonesia, cai trị đất nước trong hơn ba thập kỷ tiếp theo.

Hậu quả của Cuộc Bạo Loạn Peristiwa 1965:

• Sự sụp đổ của chế độ Sukarno: Cuộc bạo loạn đã dẫn đến sự sụp đổ của Sukarno và sự lên ngôi của Soeharto, một vị lãnh tụ có quan điểm đối lập với chủ nghĩa cộng sản.

• Tàn sát hàng loạt: Hàng trăm nghìn người bị giết hại trong cuộc thanh trừng tàn bạo nhắm vào những người được coi là cộng sản hay nghi ngờ có liên quan đến PKI.

• Sự im lặng về lịch sử: Sự kiện Peristiwa 1965 đã bị che giấu và không được thảo luận công khai trong nhiều năm sau đó. Chỉ mới đây, sự kiện này mới bắt đầu được nhìn nhận lại một cách nghiêm túc bởi các nhà sử học và giới truyền thông Indonesia.

Bảng tóm tắt những điểm chính về Cuộc Bạo Loạn Peristiwa 1965:

Cuộc Bạo Loạn Peristiwa 1965 là một sự kiện bi thảm và phức tạp đã để lại một vết thương sâu trong lịch sử Indonesia. Sự kiện này cho thấy sự chia rẽ chính trị 심각 ở Indonesia vào thời điểm đó và hậu quả tàn khốc của bạo lực chính trị.

Hiểu rõ về Cuộc Bạo Loạn Peristiwa 1965 là rất quan trọng đối với việc học hỏi từ quá khứ và ngăn chặn những bi kịch tương tự xảy ra trong tương lai.